در زوج درمانی رفتاری سنتی برای غلبه برای این مشکلات از راهبردهای تغییر رفتار و مهارت آموزی استفاده می‌کنند. دو بخش اصلی راهبردهای تغییر عبارتند از تبادل رفتاری (BE) و آموزش ارتباط و حل مسئله (CPT) ^[۶۴]

BE به دنبال افزایش نسبت رفتارهای مثبت به رفتارهای منفی زوجین است و هدف از آن کاهش سریع ناراحتی زوج است. در مقابلCPT به زوج­ها مهارت های لازم برای مواجهه با مشکلات آینده آموزش داده می شود و هدف از آن ایجاد تغییرات با دوام در رابطه زوجین از طریق اصلاح الگوهای بنیادی رفتارشان است(جیکوبسن و مارگولین، ۱۹۷۹).

مداخلات زوج درمانی رفتاری سنتیTBCT) )

۱-مبادله رفتاری(BE):

TBCTاغلب با مرحله BE شروع می شود، زیرا در این زمان روابط زوج­ها از حالت لذت بخش و پاداش دهنده خارج شده است و در عوض همدیگر آزاردهنده و غیر قابل تحمل می بینند. پس BE کمک می‌کند که رفتارهای خوشایند فورا افزایش یابد و احساس رضایت بیشتری در رابط احساس کنند(جیکوبسون و مارگولین ، ۱۹۷۹).

فرصت های متفاوتی برای اجرای BE وجود دارد (جیکوبسون و مارگولین ،۱۹۷۹) اما همگی عنصرهای مشابه اصلی دارند. توصیف زیر فرمت خاصی BEاست که در پروتکل های تحقیقاتی استفاده می شود.

در پایان جلسه فیدبک به زوجین این تکلیف خانگی داده می شود که هر دو لیستی از رفتارهایی که تصور می‌کنند طرف مقابل را خشنود می‌کند یا برای او لذت بخش است را بنویسند البته به طور جداگانه و محرمانه. درجلسه بعد هر یک لیستش را بلند می‌خواند و زوج دریافت کننده میزانی که هر یک از آن ها لذت بخش است برایش را درجه بندی می‌کند. مهم این است که هر کس لیست را به تنهایی تهیه کرده باشد نه اینکه از طرف مقابل سوالات ساده ای مثل چه چیزی دوست داری برات انجام بدم ؟ را بپرسد. (جیکوبسن و کریستنسن، ۱۹۹۶).

پس از خواندن لیست ها ، درمانگر باید بررسی کنند که آیا همه موارد آنهایی هستند که مورد علاقه طرف مقابل هستند یا خیر و موارد خنثی را حذف کند. به اضافه درمانگر می‌تواند از هر فرد بخواهد که موارد دیگری را به لیستی که طرف مقابل درست کرده اضافه کند. در آخر هر فرد برای هفته آینده چند آیتم را از لیستش باید اجرا کند. جنبه مهم BE این است که همسران نباید به اجرای رفتارهای خاصی متعهد شوند بلکه تنها یک یا بیشتر از رفتارهای لیست را انتخاب کنند و انجام دهند. در جلسات بعدی درمانگر ‌در مورد تجربه هر یک از طرفین در گرفتن و دادن لذت بخش ها پرس­وجو می­ کند(جیکوبسن و کریستنسن، ۱۹۹۶).

BE به طور مستقیم فرسایش تقویت را هدف قرار می‌دهد و زوج ها آموزش می‌دهد که رفتارشان و اثر آن را به طرف دیگر به دقت بررسی کنند. بعلاوه وسیله­ای برای گرفتن فیدبک نیز می‌باشد. زیرا گاهی اوقات همسران ‌در مورد لذت بخش های دیگر تصورات اشتباه دارند. در نهایت BE چارچوبی برای یادگیری رفتارهای جدید را فراهم می آورد (جیکوبسن و کریستنسن، ۱۹۹۶)

۲-آموزش مهارت های ارتباطی و حل مسئله(CPT):

به دنبال BE مرحله آموزشی TBCT با آموزش مهارت های ارتباطی شروع می شود که شامل آموزش کلامی ، تمرین و مطالعه است (جیکوبسن و کریستنسن، ۱۹۹۶).

اما با وجود اینکه زوج ها مهارت ارتباط را آموخته­اند اما باز هم ممکن است که درحل مشکلات گیر کنند واحساس درماندگی کنند. لذا آموزش مهارت حل مسئله نیز اضافه می شود و به زوج تأکید می شود که از مهارت ارتباط در مواقع استفاده از روش حل مسئله استفاده کنند. باید به زوج تأکید کرد که بجای اینکه تقصیر را به گردن دیگری بیاندازند، سهم خود را در مشکل در نظر گرفته و برای حل آن روحیه همکاری را ایجاد کنند (جیکوبسن و کریستنسن، ۱۹۹۶).

روابط به طور تدریجی تخریب می شود، لذت های اولیه عادی و خسته کننده می‌شوند. عیوب نا چیز به نقص های بزرگ تبدیل می شود . برای مقابله با این روند می بایست که به یکدیگر گابه­گاه لذت های جدیدی داد. روش تقویت متقابل بدین منظور مفید است(جیکوبسن و کریستنسن، ۱۹۹۶).

تقویت متقابل ‌به این معنی است که هر فرد کارهایی را انجام دهد که طرف مقابل دوست دارد – کارهایی کوچک و روشن­ مثل ماساژدادن ، شستن ظرف ها ، گل خریدن ، تعمیر یک لامپ، دسر مورد علاقه را درست کردن . اگر رابطه ای خسته کننده و ناخشنود کننده شده است. تقویت متقابل روشی مناسبی است(جیکوبسن و کریستنسن، ۱۹۹۶).

این روش، روحیه همکاری را ارتقا می‌دهد، سریع اثر می‌کند ، حس اعتماد را با دادن حس کنترل با طرفین ایجاد می‌کند، مهارت آسانی است، می‌تواند نقطه شروع برای تغییرات مهم تر و بلند مدت تر باشد. روش تقویت متقابل در ۵ مرحله به طور هفتگی اجرا می شود.هفته اول: تهیه لیست لذت بخش ها، هفته دوم: فراهم کردن لذت بخش ها، هفته سوم: در خواست کردن برای لذت بخش ها ، هفته چهارم: تبادل قراردادها، هفته پنجم: لذت بخش های متقابل، هفته اول : تهیه لیست لذت بخش ها (جیکوبسن و کریستنسن، ۱۹۹۶).

زوج درمانی رفتاری سنتی TBCT از راهبردهای تغییر رفتار و مهارت آموزی استفاده می‌کند. پژوهش‌های صورت گرفته هیچ کدام از مؤلفه‌های TBCT (مبادله رفتاری، آموزش مهارت‌های ارتباطی، و آموزش حل مسأله) را به عنوان جزء فعال این مجموعه‌ درمانی مجزا نکرده‌اند (چپمن و چامتون، ۲۰۰۳). اگرچه کوشش­هایی جهت افزودن مداخلات شناختی به TBCT صورت گرفته است (به ویژه توسط باکوم و اپستاین)، ولی مطالعات نشان داده است که افزودن مداخلات شناختی به مؤلفه‌ های این درمان اثربخشی درمان را افزایش نمی‌دهد. به علاوه مطالعات مختلف به طور هماهنگی نشان داده‌اند در جریان زوج درمانی، هیچ ارتباط معنی‌داری بین میزان تغییر در شناخت­ها با رضایت زناشویی یا فراوانی اختلافات زناشویی وجود ندارد ( هالفورد^[۶۵]، ساندرز و برنز^[۶۶]، ۱۹۹۳).

جیکوبسون از به وجود آورندگان TBCT بود و طرح درمانی که وی و مارگولین در سال ۱۹۷۵برای TBCT(BMT) منتشر کردند هنوز راهنمای اصلی این درمان می‌باشد (کریستنسن و همکاران، ۲۰۰۴؛ چپمن و کامتون، ۲۰۰۳؛ دیمیجیان و همکاران، ۲۰۰۲؛ جیکوبسون و همکاران، ۲۰۰۰). با وجود این و علی‌رغم حمایت تجربی قابل ملاحظه از TBCT، از اواسط دهه ۸۰ جیکوبسون به طور فزاینده‌ای به کارایی این درمان و به خصوص به «معنی‌داری بالینی» نتایج آن شک کرد (دیمیجیان و همکاران، ۲۰۰۲).

درمانِ از لحاظ بالینی معنی‌دار از نظر جیکوبسون درمانی است که: الف) تغییر معنی‌دار بین ارزیابی قبل تا پس از درمان در زوج روی داده باشد، و ب) هیچ یک از زوجین در انتهای درمان دیگر به عنوان «دچار ناراحتی» طبقه‌بندی نشوند (چپمن و کامتون، ۲۰۰۳؛ جیکوبسون و همکاران، ۲۰۰۰). جیکوبسون و همکارانش (۱۹۸۴، به نقل از کریستنسن و همکاران، ۲۰۰۴، چپمن و کامتون، ۲۰۰۳، و دیمیجیان و همکاران، ۲۰۰۲ داده های مطالعات صورت گرفته ‌در مورد اثربخشی TBCT را مورد تحلیل دوباره قرار دادند که نشان داد اگرچه بیش از نیمی از زوجها پس از دوره‌ درمان بهتر شده‌اند (تغییر آماری معنی‌دار، ولی فقط اندکی بیش از یک سوم آن ها وارد «گستره‌ی کارکردی بدون ناراحتی» شده‌اند (تغییر بالینی معنی‌دار). به علاوه جیکوبسون و همکاران (۱۹۸۷، به نقل از دیمیجیان و همکاران، ۲۰۰۲، و چپمن و کامتون، ۲۰۰۳) متوجه شدند نزدیک به یک سوم زوجهایی که طی TBCT بهتر می‌شوند، ظرف دو سال پس از خاتمه درمان مقداری عود ناراحتی را تجربه می‌کنند.